W środę o północy, zgodnie z Kalendarzem wyborczym, mija termin zgłaszania kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Ponadto tego dnia Państwowa Komisja Wyborcza wylosuje numery list komitetów wyborczych o zasięgu ogólnopolskim.
Prawo do zgłoszenia kandydata na wójta mają te komitety wyborcze, które zostały utworzone dla zgłoszenia list kandydatów na radnych. Uprawnienie to przysługuje jednak tylko takiemu komitetowi, który zarejestrował listy kandydatów na radnych do danej rady gminy w co najmniej połowie okręgów wyborczych. Dodatkowo w gminach liczących powyżej 20 tys. mieszkańców liczba zarejestrowanych przez taki komitet kandydatów w każdym z tych okręgów musi być równa lub większa niż liczba wybieranych w tym okręgu radnych.
Zgłoszenie kandydata na wójta, burmistrza czy prezydenta nie musi być poparte podpisami wyborców.
Kandydat na wójta musi być obywatelem polskim i najpóźniej w dniu wyborów kończyć 25 lat. Nie może być pozbawiony praw publicznych lub praw wyborczych, ani być ubezwłasnowolniony. Kandydować nie może osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe.
Nie można kandydować na wójta w dwóch czy więcej gminach; nie można też jednocześnie kandydować na wójta i do rady powiatu bądź do sejmiku województwa. Do rady gminy można kandydować tylko na obszarze tej gminy, w której dana osoba ubiega się o stanowisko wójta. Kandydat na prezydenta m.st. Warszawy nie może kandydować także do rady dzielnicy m.st. Warszawy.
Kandydatów na wójta zgłasza się do gminnej komisji wyborczej. W zgłoszeniu podaje się imię, nazwisko, wiek, wykształcenie i miejsce zamieszkania kandydata, wraz ze wskazaniem jego przynależności do partii politycznej. Kandydaci urodzeni przed 1 sierpnia 1972 roku składają oświadczenie lustracyjne.
Jeżeli do północy w środę nie zostanie zgłoszony żaden kandydat lub napłynie tylko jedno zgłoszenie, gminna komisja wyborcza wezwie do dokonania dodatkowych zgłoszeń. Będzie na to 5 dni. Gdyby w dalszym ciągu nie udało się zarejestrować żadnego kandydata, wyboru wójta dokona rada gminy bezwzględną większością głosów. W sytuacji, gdy w dodatkowym czasie zostanie zarejestrowany tylko jeden kandydat, wybory przeprowadza się, z tym, że tego kandydata uważa się za wybranego, jeżeli w głosowaniu uzyskał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. W przeciwnym razie wyboru wójta dokonuje rada gminy bezwzględną większością głosów.
Losowanie numerów
PKW będzie losowała numery dla tych komitetów, które zarejestrowały listy kandydatów w co najmniej połowie okręgów w wyborach do wszystkich sejmików województw. W losowaniu, zaplanowanym w środę o godz. 15, weźmie udział 10 komitetów. Te numery będą obowiązywać także w wyborach do rad powiatów i rad gmin.
W losowaniu wezmą udział komitety wyborcze: Prawo i Sprawiedliwość, Platforma.Nowoczesna Koalicja Obywatelska, Kukiz’15, Polskie Stronnictwo Ludowe, Partii Razem, SLD Lewica Razem, Bezpartyjni Samorządowcy, Ruch Narodowy RP, Partia Zieloni, Wolność w Samorządzie.
W przypadku pozostałych komitetów wyborczych, które zarejestrowały co najmniej jedną listę kandydatów w wyborach do sejmików wojewódzkich, losowania będą dokonywać komisarze wyborczy wykonujący zadania o charakterze ogólnowojewódzkim. Termin wykonania tych czynności upływa 28 września. W ciągu dalszych trzech dni komisarze rozlosują numery dla pozostałych komitetów, które zarejestrowały listy w wyborach do rady powiatu. Lokalne komitety otrzymają natomiast numery od gminnych komisji wyborczych.
W obecnych wyborach samorządowych karty do głosowania będą miały format jednego – niekiedy dużego – arkusza. Chodzi o uniknięcie potencjalnej możliwości preferencji dla tego komitetu, który – w przypadku karty w formie książeczki – otrzyma numer jeden.
Źródło: Codzienny Newsletter Informacyjny PAP
