W ramach wydarzenia WaMa Film Festiwal na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim odbyła się debata “Muzułmanie i Polacy”. Momentami było emocjonalnie, ale przede wszystkim dyskutowano na argumenty.
W spotkaniu wzięli udział naukowcy UWM specjalizujący się w tematyce wielokulturowości: pochodzący z Etiopii dr hab. Degefe Gemechu, dr Michał Łyszczarz (badacz migracji i uchodźctwa), prof. Selim Chazbijewicz (z pochodzenia Tatar) i mgr Elżbieta Deja (badacz uchodźców z Palestyny) a także gość specjalny festiwalu Jerzy Hoffman.
Prof. Chazbijewicz przypomniał podczas debaty długą historię – niekiedy burzliwą – kontaktów między Polakami i muzułmanami, która sięga średniowiecza. W tych ponadtysiącletnich relacjach kilka razy z nimi walczyliśmy, stawaliśmy także po ich stronie. Nierzadko wspieraliśmy także militarnie kraje arabskie, tak jak w XX wieku Arabię Saudyjską, sprzedając jej broń.
– Wyróżniałbym dwa typy relacji między nami. Jeden to wojny, a drugi to kontakty dyplomatyczno-kulturalne – stwierdził prof. Chazbijewicz.
Jerzy Hoffman przyznał, że jest w rozterce i obecna sytuacja polityczna na świecie niepokoi go. Tak jak burzy jego spokój problem uchodźców, a także sam islam.
– Dzisiejszy islam to nie jest ten islam, który w wiekach średnich pozostawił po sobie wielką spuściznę kulturalną – oceniał reżyser. – Ten współczesny nie może sobie poradzić ze sobą.
Dr Michał Łyszczarz mówił m.in. o islamofobii, jej źródłach i rozumieniu tego pojęcia. Przyczyn obaw przed uchodźcami i muzułmanami upatrywał m.in. w tym, że po II wojnie światowej Polska była zamkniętym, jednorodnym społeczeństwem.
Głos zabrał także Marek Wiktor Leyk, pełnomocnik ds. mniejszości narodowych i etnicznych województwa warmińsko-mazurskiego, który w emocjonalnym wystąpieniu poparł tezę doktora Łyszczarza, dodając: – Dla kogo stawiamy talerz 24 grudnia? Odpowiedzmy sobie na to pytanie. Moim zdaniem dla nikogo. Nie dla muzułmanina, czy uchodźcy. Po prostu nikogo nie chcemy, a muzułmanie są jedynie tematem zastępczym. Brakuje nam wiedzy i stąd wynikają nasze obawy.
Draginja Nadażdin, szefowa polskiego oddziału Amnesty International, mówiła także o języku nienawiści, szczególnie widocznym w mediach społecznościowych, a ksiądz ks. Jacek Pawlik, który kilkakrotnie uczestniczył w misjach na afrykańskim kontynencie, opowiadał o różnicach kulturowych między Europejczykami, a muzułmanami pochodzącymi z Afryki.
Długa debata cieszyła się zainteresowaniem studentów, którzy uważnie przysłuchiwali się gościom. Cieszy, że uczelnia, poprzez współorganizację debaty, przyłączyła się do dyskusji na temat uchodźców i islamu w ogóle.
