20.04.2018 zamek w Lidzbarku Warmińskim, jako jeden z najcenniejszych zabytków w Polsce, został oficjalne wpisany na listę Pomników Historii Prezydenta RP. Podczas dzisiejszej uroczystości w kancelarii prezydenckiej prezydent Andrzej Duda wręczył dyrektorowi Muzeum Warmii i Mazur Piotrowi Żuchowskiemu ten prestiżowy tytuł.
Zamek w Lidzbarku Warmińskim, nazywany Wawelem Północy, jest chlubą Muzeum Warmii i Mazur. Dawna rezydencja biskupów warmińskich to największa placówka MWiM. Należy do najcenniejszych zabytków architektury gotyckiej w Polsce, jest znakomicie zachowana, w ogromnej części autentyczna. Świetność tej budowli przywróciły w ostatnich latach (2009-2016) prace restauratorskie i konserwatorskie zrealizowane z funduszy norweskich i samorządu województwa warmińsko-mazurskiego.
Zamek, zbudowany w latach 1350-1401, w dużej części wzorowany na architekturze krzyżackich zamków komturskich, ma charakter średniowiecznej rezydencji obronnej. Czworoboczny, z potężną wieżą w narożu, wieżyczkami narożnymi, dziedzińcem z pięknymi, arkadowymi krużgankami. W większości autentyczne wnętrza z gotyckimi sklepieniami od krzyżowo-żebrowych w piwnicach, po gwiaździste w pomieszczeniach reprezentacyjnych. Komnaty piętra reprezentacyjnego i ściany krużganków pokryte są w dużej części zachowanymi gotyckimi polichromiami.
Zamek był główną siedzibą biskupów warmińskich w latach 1350-1795. Przebudowywany po pożarach, przez stulecia upiększany, ze znakomitymi zbiorami bibliotecznymi, dziełami sztuki, był rezydencją o cechach książęcego dworu. Wśród rezydujących na zamku biskupów byli wybitni uczeni, mężowie stanu, humaniści, m.in. Stanisław Hozjusz, Jan Dantyszek, Marcin Kromer czy Ignacy Krasicki. Tutaj mieszkał i pracował Mikołaj Kopernik, pełniący funkcję lekarza biskupów.
Od 1964 roku zamek jest największym oddziałem Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. Prezentowanych tu jest kilkanaście wystaw, głównie z bogatych zbiorów Muzeum Warmii i Mazur.
