Jedna czwarta na żywność, jedna piąta na mieszkanie. Na co idzie reszta? GUS sprawdził, jak wyglądają przeciętne wydatki na osobę w gospodarstwie domowym.
Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że wraz z wzrostem dochodów Polaków (w 2015 roku wyniósł 1386 zł i był wyższy o 4,3 proc. od tego z poprzedniego roku) rosły także przeciętne miesięczne wydatki. W 2015 r. osiągnęły one w gospodarstwach domowych wartość 1091 zł na osobę. To o 2,1 proc. więcej niż w roku 2014.
W województwie mazowieckim średnie miesięczne wydatki na osobę, tak jak i w roku poprzednim, były wyższe niż dla Polski ogółem o 25,6 proc. Najniższe przeciętne wydatki na jedną osobę odnotowano w województwie świętokrzyskim – mniejsze o 17,2 proc. od średniej dla całego kraju.
Na co wydajemy? Jedną czwartą (24 proc.) miesięcznych wydatków na osobę w gospodarstwie domowym pochłaniają zakupy żywności i napojów bezalkoholowych. Kolejny duży dział to opłaty za użytkowanie mieszkania i nośniki energii. Ta pozycja absorbuje 20 proc. naszych wydatków.
W ciągu ostatnich dwunastu lat udział wydatków na żywność i napoje bezalkoholowe w wydatkach ogółem spada. W 2004 r. było to aż 27,8 proc., a w 2010 r. już tylko 24,9 proc. Ten poziom utrzymał się przez kolejne trzy lata i od 2014 r. GUS znów odnotowuje tu spadek. Niestety udział wydatków na mieszkanie jest obecnie taki sam jak przed dwunastoma laty.
Niemal 9 proc. przeciętnych wydatków na osobę to wydatki na transport. Po około 5 proc. przeznaczamy na: odzież i obuwie (5,4 proc.), zdrowie (5,3 proc.), wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego (5 proc.) oraz łączność, w tym internet (5 proc.).
Zostaje też trochę na przyjemności. W strukturze przeciętnych miesięcznych wydatków na osobę 6,7 proc. to rekreacja i kultura, 4,2 proc. – restauracje i hotele, 2,5 proc. – napoje alkoholowe. Udział wydatków na edukację to zaledwie 1 proc. Dla porównania w 2005 roku na rekreację i kulturę przeznaczaliśmy 8 proc., na hotele i restauracje 2,3 proc., a na alkohol – 2,7 proc.
To średnia ogółem, ale wszystko zależy od rodzaju gospodarstwa domowego. Na przykład w gospodarstwach pracujących na własny rachunek udział wydatków na żywność to 20,5 proc. wszystkich wydatków, a w gospodarstwach rolników – aż 31,3 proc. Te pierwsze przeznaczają na restauracje i hotele 5,6 proc., podczas gdy emeryci tylko 2,7 proc.
Jak podkreśla GUS, struktura wydatków różnicowana jest też przez sytuację dochodową gospodarstw domowych. Kwota przeciętnych miesięcznych wydatków na osobę na żywność i napoje bezalkoholowe w grupie najbogatszych była prawie dwukrotnie wyższa niż w grupie najuboższych.
Więcej w raporcie GUS „Sytuacja gospodarstw domowych w 2015 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych”.
ban/Kurier PAP
