Od 1 września do 30 listopada 2020 zostanie przeprowadzony spis rolny. Na terenie gminy pracami spisowymi pokieruje wójt – zakłada projekt ustawy przyjęty we wtorek przez rząd.
Przygotowany przez GUS projekt ustawy zapewnia podstawy prawne do przeprowadzenia powszechnego spisu rolnego w 2020 r. Spis ma być przeprowadzony od 1 września do 30 listopada 2020 r. Informacje o strukturze rolnictwa i gospodarstw rolnych w Polsce będą zbierane według stanu na 1 czerwca 2020 r. Udział w spisie rolnym będzie obowiązkowy.
Spis będzie prowadzony w gospodarstwach rolnych osób fizycznych (gospodarstwa indywidualne) oraz osób prawnych (chodzi np. o gospodarstwa rolne prowadzone przez spółki z o.o.) i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej (mogą to być gospodarstwa rolne prowadzone przez spółki cywilne).
Zadaniem prezesa GUS będzie przygotowanie, zorganizowanie i przeprowadzenie spisu rolnego, a także opracowanie jego wyników oraz udostępnienie i rozpowszechnienie wynikowych informacji statystycznych.
Dane będą zbierane w następujący sposób:
samospis internetowy – przeprowadzony samodzielnie przez użytkownika gospodarstwa rolnego za pośrednictwem interaktywnej aplikacji dostępnej na stronie internetowej GUS,
wywiad telefoniczny – przeprowadzony przez rachmistrza spisowego z użytkownikiem gospodarstwa rolnego, z użyciem zainstalowanego w komputerze specjalnego oprogramowania do przeprowadzenia spisu rolnego;
bezpośredni wywiad rachmistrza spisowego z użytkownikiem gospodarstwa rolnego – przeprowadzony z wykorzystaniem urządzenia mobilnego wyposażonego w specjalne oprogramowanie do przeprowadzenia spisu rolnego.
Zgodnie z projektem ustawy, wszystkie dane zebrane w spisie są poufne i będą objęte tajemnicą statystyczną. Administratorem danych zebranych w spisie będzie prezes GUS. Użytkownicy gospodarstw rolnych będą mogli zweryfikować tożsamość rachmistrza spisowego korzystając z informacji zamieszczonych na stronie internetowej GUS i stronach internetowych urzędów statystycznych, a także telefonicznie lub osobiście w biurze spisowym.
Pracami spisowymi będzie kierował prezes GUS jako generalny komisarz spisowy. Na terenie województwa pracami spisowymi ma kierować wojewoda jako wojewódzki komisarz spisowy. Jego zastępcą będzie właściwy miejscowo dyrektor urzędu statystycznego. Na terenie gminy pracami spisowymi mają kierować: wójt, burmistrz lub prezydent miasta – każdy z nich jako gminny komisarz spisowy.
Zadania gmin przy spisie rolnym 2020
Do zadań gminnych biur spisowych będzie należeć m.in. zapewnienie funkcjonowania gminnych biur spisowych, zapewnienie stanowiska komputerowego do weryfikacji, aktualizacji i uzupełnienia danych z wykorzystaniem Internetu w siedzibie gminy, a także delegowanie pracowników urzędu gminy do prac spisowych.
Projekt przewiduje, że gminy będą odpowiadać za organizację naboru kandydatów na rachmistrzów spisowych realizujących wywiady bezpośrednie w terenie oraz będą współdziałać w ich szkoleniach i egzaminach sprawdzających ich wiedzę i przygotowanie.
Zadaniem gmin będzie też monitorowanie czynności spisowych i współudział przy popularyzacji spisu rolnego.
Kto może zostać rachmistrzem spisowym
Zgodnie z projektem nabór rachmistrzów, którzy będą przeprowadzać spis bezpośredni w terenie nastąpi spośród osób pełnoletnich, cieszących się nieposzlakowaną opinią, zamieszkałych na terenie danej gminy i posiadających co najmniej średnie wykształcenie.
Gmina będzie zobowiązana upowszechnić informacje o naborze kandydatów na rachmistrzów, a także współuczestniczyć w ich szkoleniu. Szkolenie rachmistrzów spisowych zakończone zostanie egzaminem sprawdzającym ich wiedzę i umiejętności. Pozytywny wynik egzaminu będzie skutkował wpisem na listę kandydatów na rachmistrzów spisowych prowadzoną przez gminne biuro spisowe.
W trakcie swojej pracy rachmistrzowie spisowi będą posługiwać się wyłącznie sprzętem elektronicznym, przy pomocy którego dokonywać będą spisu. W związku z koniecznością sprawdzenia umiejętności kandydatów w posługiwaniu się ww. sprzętem oraz z dążeniem do oszczędnego wydawania środków finansowych na spis, preferowane będą formy szkolenia w postaci odpowiednich aplikacji i materiałów audiowizualnych do nauki w systemie m-learning.Spośród, wskazanych przez gminne biuro spisowe, kandydatów na rachmistrzów, dyrektor urzędu statystycznego powoła rachmistrzów spisowych, którzy będą przeprowadzać spis drogą wywiadu bezpośredniego w terenie.
Na prace spisowe w latach 2019-2021 zostanie przeznaczone ok. 243 mln zł z budżetu państwa.
Poprzedni powszechny spis rolny odbył się w 2010 r. i był pierwszym spisem realizowanym od czasu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, w tym samym terminie i w tym samym zakresie tematycznym, co w innych państwach członkowskich UE.
Źródło: Codzienny Newsletter Informacyjny PAP
