Kampania wyborcza w toku. Rywalizację kandydatów da się zauważyć po ilości wywieszonych banerów i plakatów. Jakby mniej widać materiałów ulotnych. Ze względu na wizerunkowy charakter kampanii sięgnęliśmy do programów wyborczych poszczególnych komitetów wyborczych, żeby pomóc chociaż trochę zorientować się w politycznych i programowych obietnicach. Bo chociaż wszyscy chcą, żeby żyło nam się lepiej to jednak do sukcesu można dojść różnymi drogami.
Sądy
Jeżeli chodzi o Prawo i Sprawiedliwość, to zadaniem na następną kadencję, będzie kontynuacja reformy sądownictwa, a także dalsza reforma prawa karnego oraz powiązanych procedur. Zmian w sądownictwie PiS chce dokonywać w konsultacji z podmiotami zewnętrznymi, w tym z Unią Europejską, w stosunku do której będą kierować się zasadniczą przesłanką: traktaty, w tym Traktat Lizboński, obowiązują w literalnym kształcie.
Koalicja Obywatelska w celu wzmocnienia niezależności sądów i zlikwidowania nacisków na niepokornych wobec władzy sędziów zamierza zlikwidować nadużywanie instytucji „delegacji sędziów” i uznaniowych premii. KO chce wprowadzić transparentny system nominacji nowych sędziów sądów powszechnych, przenieść nadzór administracyjny nad sądami powszechnymi do Sądu Najwyższego, a także wprowadzić przemyślane rozwiązania, które przyśpieszą procesy sądowe i ułatwią dostęp do sądów wszystkim Polkom i Polakom .
PSL-Koalicja Polska zamierza doprowadzić do skrócenia postępowań sądowych i obniżenia kosztów, które ponoszą wszyscy szukający sprawiedliwości w sądzie. Pomóc mają w tym Sędziowie Pokoju, którzy będą wybierani w lokalnych społecznościach i zajmą się rozstrzyganiem drobnych sporów sądowych. Jednym z pierwszych projektów ustaw, jakie PSL-Koalicja Polska zamierza złożyć w nowej kadencji parlamentarnej, będzie projekt ustawy o obniżeniu kosztów sądowych w sprawach cywilnych oraz postępowaniach przed sądami administracyjnymi i w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wyszli także z propozycją powszechnych wyborów Rzecznika Praw Obywatelskich, Prokuratora Generalnego oraz członków Krajowej Rady Sądownictwa.
Lewica natomiast chce zmienić ustawę o Trybunale Konstytucyjnym. Sędziowie mają być wybierani zgodnie z Konstytucją. W grudniu 2019 roku Lewica złoży wniosek o postawienie ministra Zbigniewa Ziobry, premiera Mateusza Morawieckiego, byłej premier Beaty Szydło, a także byłej minister Beaty Kempy, przed Trybunałem Stanu. Lewica z początkiem 2020 roku będzie chciała powołać Prokuratora Generalnego, odrębnego od Ministra Sprawiedliwości. Ma on zostać wybrany w transparentnym konkursie. Następnie Lewica chce zlikwidować Izbę Dyscyplinarną.
Konfederacja Wolność i Niepodległość stawia przede wszystkim na to, żeby sprawy sądowe były szybciej rozstrzygane. Konfederacja chce cyfryzacji i uproszczenia procedur sądowych. Zapowiedziano także zbudowanie “profesjonalnego aparatu pomocniczego w sądach”. Na jednego sędziego miałby przypadać, jeden asystent.
Polityka Społeczna i Gospodarcza
Prawo i Sprawiedliwość w centrum polityki społecznej na kolejne 4 lata, obok pełnej kontynuacji istniejących już programów społecznych umieszcza wzrost płac i wzrost emerytur. Wzrost płac będzie stymulowany poprzez podniesienie płacy minimalnej do 2 600 zł od 1.01.2020 r., 3 000 zł w 2021 r. i 4 000 zł w roku 2023. Zwiększona ma zostać kwota emerytury minimalnej do 1200 zł, co wydatnie poprawi jakość życia ponad pół miliona starszych osób w Polsce. Utrzymana zostanie również waloryzacja kwotowo-procentowa. Trzynasta emerytura zostanie wprowadzona jako stały element wsparcia finansowego emerytów i rencistów. Począwszy od roku 2020 wyniesie ona już 1200 zł. Utrzymamy zostanie wiek emerytalny 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Rozszerzony zostanie program „Opieka 75 Plus” i „Posiłek w domu”, aby zapewnić godne i samodzielne życie osób starszych. Do 2025 roku PiS chce przeznaczyć w sumie 23 mld złotych na budowanie Polski przyjaznej dla osób starszych i niepełnosprawnych. Program obejmie nawet około 30% społeczeństwa. Wprowadzona ma zostać także pomoc dla podatników utrzymujących bliskie osoby niepełnosprawne.
Koalicja Obywatelska zamierza wprowadzić program „Niższe podatki, wyższa płaca”. Dzięki programowi pensje gorzej zarabiających mają wzrosnąć nawet o 47%, czyli blisko o połowę. Jest to skok najniższych zarobków o ponad 600 złotych miesięcznie, czyli o prawie 7,5 tysiąca złotych rocznie. Na programie najbardziej mają skorzystać osoby aktywne, pracujące, ale zarabiające poniżej 4,5 tysiąca złotych miesięcznie. Do nich trafi premia za aktywność. Kolejną grupą, której dochody „na rękę” znacząco, bo nawet o 40%, mają wzrosnąć, są osoby młode. Koalicja Obywatelska idzie do wyborów z prostym zobowiązaniem: trzynasta emerytura stanie się świadczeniem gwarantowanym – by seniorzy czuli się bezpieczniej. Poza tym także i to świadczenie stanie się zachętą do dłuższej aktywności osób, które jeszcze na emeryturę nie przeszły. Trzynasta emerytura będzie tym wyższa, im dłużej dana osoba pozostawała aktywna, nawet jeśli jej praca była nisko wynagradzana. Koalicja Obywatelska chce, by rodzina była razem. Domy spokojnej starości mają rację bytu, ale powinny być rozwiązaniem tylko wtedy, gdy nie ma już innego wyjścia. Koalicja proponuje więc czek, który pozwoli sfinansować opiekę nad seniorem. Czeki opiekuńcze będą opiewać na kwotę do wysokości nawet połowy najniższego wynagrodzenia, czyli ponad 1000 zł w przypadku osoby z największym stopniem niesamodzielności. Ta kwota będzie rosnąć wraz z najniższym wynagrodzeniem. Czek wypłacany będzie co miesiąc w sytuacji, gdy osoba bliska jest aktywna zawodowo.
PSL-Koalicja Polska gwarantuje utrzymanie obecnej formy 500+. W programie znalazł się także punkt odnośnie skrócenia o godzinę czasu pracy rodzicom dzieci do 10. roku życia. Taką możliwość mają już matki karmiące maluchy. Teraz miałoby to zostać rozszerzone również o rodziców, którzy odwożą dzieci do przedszkola lub szkoły. Wprowadzony miałby zostać również dodatek na rehabilitację w wysokości 500 zł dla wszystkich osób niepełnosprawnych, bez progu dochodowego i podwyższone świadczenie wychowawcze przysługujące rodzicom dzieci niepełnosprawnych do wysokości 1000 zł. Głównym punktem jest wprowadzenie emerytury bez podatku. Wprowadzenie projektu “Emerytura bez podatku” miałoby pozostawić w portfelu seniora średnio 250 złotych więcej miesięcznie.
Lewica natomiast chce, że w przyszłym roku podnieść płacę minimalną do 2700 zł, wprowadzić emeryturę i rentę obywatelską na poziomie 1600 zł. Chce również ustabilizować minimalne wynagrodzenie w sektorze publicznym na poziomie 3500 zł. Lewica nie zamierza zapomnieć także o osobach potrzebujących opieki. Wsparcie na poziomie co najmniej 2000 zł mają otrzymać osoby zależne od opieki. Mają zostać wprowadzone różne mechanizmy wsparcia m.in. urlopy wytchnieniowe dla opiekunów. Funkcjonować i rozwijać się miałaby także emerytura wdowia, czyli jeżeli jeden z partnerów umrze – drugi ma mieć prawo do 85 proc. emerytury partnera, który umarł, bądź do swojej emerytury i 50 proc. emerytury zmarłej osoby.
Głównym postulatem konfederatów jest program “1000+”, czyli powszechna ulga podatkowa. Jej celem jest “największa w historii Polski obniżka podatków”, czyli redukcja PIT do zera procent, dobrowolny ZUS oraz “benzyna po 3 zł” za litr.
Zdrowie
Prawo i Sprawiedliwość uważa że, potrzebna jest rozbudowa mechanizmów zapewnienia bezpieczeństwa w lecznictwie, wykrywania zdarzeń niepożądanych i poszukiwania sposobów zmniejszenia ryzyka takich zdarzeń w przyszłości, a także premiowania właściwych standardów opieki. Ten kierunek zostanie wdrożony w polityce publicznego płatnika, a także znajdzie instytucjonalne odzwierciedlenie w jego strukturze. Partia rządząca znajduje także rozwiązania dotyczące niedoboru lekarzy. Aby więcej osób mogło się zdecydować na studia medyczne, wprowadzony ma zostać system pożyczek studenckich. PiS chce ułatwić pacjentom dostęp do badań specjalistycznych. Aby możliwie najefektywniej skrócić kolejki do lekarzy specjalistów w najbliższym czasie ma zostać uruchomiona specjalna infolinia, dzięki której dostanie się do lekarza specjalisty stanie się łatwiejsze. Każdy potrzebujący, będzie mógł dowiedzieć się, w którym zakładzie w jego regionie można uzyskać dane świadczenie w najkrótszym czasie. Wprowadzony ma zostać także, w każdym szpitalnym oddziale ratunkowym (SOR) w kraju, system klasyfikacji pacjentów, dzięki czemu pomoc tym najbardziej potrzebującym zostanie udzielona niemal natychmiast, a standardy obsługi zostaną ujednolicone. Pomoc nie ominie także seniorów. Zwiększona ma być lista bezpłatnych leków dla osób, które ukończyły 75 lat.
Koalicja Obywatelska chce, by Podstawowa Opieka Zdrowotna miała warunki do tego, by wznowić na dużą skalę dyżury świąteczne i nocne, odciążając i redukując kolejki na SOR-ach. Pacjent SOR w ciągu pierwszych 60 minut ma otrzymać opiekę i dokładnie wiedzieć, jaki jest jego plan leczenia. Koalicja Obywatelska zamierza wprowadzić bezpłatne przekrojowe badania dla każdego Polaka i każdej Polki, który osiągnął 50. rok życia. Takie badania można będzie bezpłatnie powtarzać co 5 lat. Koalicja Obywatelska zagwarantuje, że każde polskie dziecko będzie mogło być zaszczepione za darmo najnowocześniejszymi szczepionkami zgodnie z najlepszymi standardami światowymi. In Vitro ma być finansowane z budżetu państwa. Koalicja Obywatelska również ma propozycję dla studentów medycyny. Chce, by studenci medycyny już od II roku studiów otrzymywali specjalne samorządowe stypendia, które sprawią, że gdy zostaną lekarzami, rozpoczną pracę w pobliskim szpitalu. Większe uprawnienia mają dostać farmaceuci. Mają mieć możliwość świadczenia drobnych usług medycznych, takich jak np. szczepienia czy zastrzyki. Ma to dodatkowo odciąży przychodnie i szpitale, a Polkom i Polakom poprawić komfort leczenia.
PSL-Koalicja Polska uważa, że darmowy dentysta dla dzieci musi być realnie gwarantowany w systemie opieki zdrowotnej. Chce również wprowadzić dla dzieci ryczałtową opłatę za leki na receptę i w pełni finansowany przez państwo kalendarz szczepień rekomendowanych. PSL zagwarantuje wsparcie krajowej produkcji lekarstw, tak aby sytuacja, w której chorzy nie mają dostępu do koniecznych leków, nigdy się nie powtórzyła. Wprowadzony ma zostać również profesjonalny system domowej opieki, co pozwoli seniorom jak najdłużej pozostać w swoim środowisku. W propozycji programowej możemy także przeczytać o podniesieniu wynagrodzeń dla pracowników służby zdrowia, aby nie musieli oni wyjeżdżać za granice w poszukiwaniu lepszej pracy. Również tutaj nie zabrakło propozycji dla studentów medycyny. Podniesione mają zostać limity przyjęć studentów na kierunki medyczne i wprowadzony system stypendialny dla studentów z biedniejszych i średniozamożnych rodzin.
Jeżeli chodzi o Lewicę, tutaj główny punkt programu, to leki na receptę sprzedawane po 5 złotych, a także skrócenie kolejek do specjalistów, do maksymalnie 30 dni. Lewica chce, zachęcić lekarzy do pozostania w Polsce, a nie wyjeżdżania za granicę i tam podejmowania pracy. Zwiększona ma zostać także liczba miejsc dla studentów ubiegających na kierunki medyczne. Zagwarantowane ma zostać wszystkim kobietom prawo do bezpiecznego, legalnego przerywania ciąży na żądanie do 12 tygodnia.
Przedstawiciele Konfederacji Wolność i Niepodległość uważają, że przede wszystkim trzeba przynajmniej podwoić liczbę lekarzy, w tym celu otwarte miałby zostać nowe uczelnie, które szkoliłyby przyszłych lekarzy. Większa liczba lekarza sprawiłaby, że kolejki do specjalistów się zmniejszą.
Jutro w internetowym wydaniu Gazety Warmińskiej przedstawimy propozycje dotyczące pozostałych dziedzin naszej skomplikowanej rzeczywistości.
