Agencja Spójności i Rozwoju nie będzie zarządzać regionalnymi programami operacyjnymi. W jej kompetencjach będą tylko programy krajowe i programy antycovidowe – tak zdecydował Senat podczas pierwszego czytania projektu ustawy o Agencji Spójności i Rozwoju.
W ubiegłym tygodniu odbyło się pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o Agencji Spójności i Rozwoju. Połączone komisje: Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej, Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Ustawodawcza przyjęły projekt wraz z poprawkami i skierowały go do dalszych prac.
Rozwiązanie optymalne
Projektowana ustawa przewiduje powołanie Agencji Spójności i Rozwoju, której celem będzie zapewnienie efektywnego, politycznie bezstronnego, profesjonalnego, opartego na współdziałaniu rządu i administracji rządowej oraz samorządu terytorialnego, w dialogu z partnerami społecznymi i gospodarczymi, programowania i zarządzania środkami finansowymi z budżetu Unii Europejskiej.
„Autorzy projektu uważają powołanie Agencji jako rozwiązanie lepsze, optymalne. To nie jest tak, że mamy wybierać miedzy korupcją, a status quo. Odrzucam tego typu wybór” – mówił senator sprawozdawca Kazimierz Ujazdowski.
Podkreślił, że celem projektu „nie jest przejęcie przestrzeni związanej z Krajowymi Programami Operacyjnymi i programami, które będą realizowane z funduszu odbudowy gospodarki po Covid-19 przez samorząd terytorialny, tylko powierzenie tego zadania agencji, która opiera się na zasadzie współpracy strony rządowej i samorządowej”.
“To nie jest wykluczenie rządu”
Przedstawiając autopoprawki do projektu senator wskazał, że najważniejszą z nich jest wyraźne wskazanie, że nowa agencja będzie pełnić funkcję zarządzającą tylko w stosunku do krajowych programów operacyjnych i programów antycovidowych, “Zarządzanie regionalnymi programami operacyjnymi pozostanie poza zakresem kompetencji agencji” – podkreślił Ujazdowski.
Zdaniem senatorów doświadczenia z ostatnich lat wskazują na to, że dotychczasowy model instytucjonalny, oparty na dominacji administracji rządowej w realizacji programów unijnych, sprawdza się w ograniczonym stopniu . Senatorowie ocenili, że choć samorząd uczestniczy w wykonywaniu i ponosi odpowiedzialność za regionalne programy operacyjne, to jego doświadczenie i potencjał wykorzystywany jest jedynie w ograniczonym zakresie.
Dodatkowym argumentem za poszukiwaniem nowych, optymalnych form instytucjonalnych jest szczególne wyzwanie agendy budżetowej 2021–2027, jakim jest programowanie i zarządzanie dodatkowymi, znacznymi środkami finansowymi Unii Europejskiej z Pakietu Odbudowy po COVID-19. Ponadto doświadczenie walki z pandemią przemawia za współdziałaniem rządu i samorządu. W opinii senatorów takie cele nie mogą być spełnione w ramach obecnie obowiązującego prawa i wymagają utworzenia nowej instytucji – niezależnej Agencji Spójności i Rozwoju.
