Jest ich w regionie ponad 1300, wpisane są w tradycję Świętej Warmii, a także w jej krajobraz. Kapliczki przydrożne są charakterystycznym dla regionu elementem małej architektury sakralnej stanowiącym dziedzictwo kulturowe i religijne. Większość z nich wymaga jednak renowacji.
– Nie tak dawno, wspólnymi siłami samorządu powiatowego i mieszkańców, udało nam się wyremontować taką kapliczkę w Starym Kawkowie – mówi Andrzej Abako, starosta olsztyński. – Jej przykład pokazuje, że wspólnie można wiele zdziałać. Jeżeli jest tylko wola współpracy, to znajdą się siły i środki. Dziś wracamy do projektu „Ratujmy kapliczki”.
Podpisując porozumienie pn. „Przygotowanie dokumentacji do przeprowadzenia prac konserwatorskich przy 20 kapliczkach na Szlaku Świętej Warmii w latach 2021-2022” na wspólne działania w tym obszarze zdecydowały się samorządy Powiatu Olsztyńskiego oraz gmin: Dywity, Gietrzwałd, Jonkowo, Purda, Stawiguda i Świątki. Określa ono sposób realizacji i finansowania projektu:
– każda ze stron (Gminy i Powiat) wytypuje do projektu po 3 kapliczki, które muszą stanowić własność samorządu oraz być obiektami zabytkowymi;
– każda z Gmin zabezpieczy w swoim budżecie środki w wysokości 10.000 zł, a Powiat w wysokości 20.000 zł na opracowanie niezbędnej dokumentacji; on też przeprowadzi postępowanie, w którym wyłoniony zostanie wykonawca prac;
– każda ze stron zawrze umowę z wybranym wykonawcą na opracowanie dokumentacji dla wskazanych przez nią kapliczek.
Trzecią stroną porozumienia jest Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Konserwator Zabytków, który ma pokryć 35 proc. kosztów przygotowania dokumentacji. – To mój obowiązek chronić kapliczki, a piękną rzeczą jest to, że udało się nam z panem starostą zjednoczyć kilka samorządów. Podpisanie porozumienie umożliwi Gminom starania o pozyskanie środków z Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane – tłumaczy Dariusz Barton, Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Konserwator Zabytków. W zależności od wartości historycznej kapliczek dofinansowanie może wynieść nawet 100 proc. planowanych kosztów.
– Mam nadzieję, że wiosną 2022 roku ruszą pierwsze prace przy wybranych przez nas kapliczkach – dodaje starosta A. Abako. – Liczę na to, że w przyszłym roku podpiszemy kolejne takie porozumienie, ale już ze wszystkimi naszymi gminami, bo w każdej z nich jest co najmniej kilka takich obiektów, które z dnia na dzień popadają w ruinę. Mam nadzieję, że wspólnie małymi krokami w perspektywie kilku lat przywrócimy dawny blask większości naszych warmińskich kapliczek.