Od 30 grudnia tego roku zacznie w Polsce obowiązywać unijne rozporządzenie EUDR. Firmy, które zostaną nim objęte, będą musiały wykazać, że ich produkty – jak soja, wołowina, kawa, kakao, a przede wszystkim drewno i wyroby zawierające jego składniki, np. papier i tektura – pochodzą z legalnego źródła i nie są powiązane z obszarami, które zostały wylesione lub zdegradowane po 31 grudnia 2020 roku.
– UE chce walczyć z wylesianiem i degradacją lasów, a dokumentem, który określa jej podejście do tego wyzwania, jest unijna Strategia Leśna, będąca częścią Europejskiego Zielonego Ładu. Kładzie ona nacisk na ochronę lasów pierwotnych i starodrzewów w krajach Unii. Przy tym promuje praktyki gospodarki leśnej, które są najbardziej przyjazne dla klimatu i różnorodności biologicznej. Jednym z działań UE na rzecz ochrony lasów jest również EUDR, czyli unijne rozporządzenie przeciwko wylesianiu – mówi agencji Newseria Biznes Michał Kotarski, menedżer ds. rozwoju rynku i komunikacji Forest Stewardship Council (FSC).
Nowa regulacja weszła w życie pod koniec czerwca 2023 roku. W Polsce i innych krajach członkowskich UE zacznie obowiązywać 30 grudnia br. w przypadku dużych firm, natomiast małe i średnie przedsiębiorstwa będą mieć czas na dostosowanie się do nowych przepisów do 30 czerwca 2025 roku. Jednak konsekwencje wprowadzenia EUDR będą odczuwalne na całym świecie.
Rozporządzenie zakazuje wprowadzania na rynek UE lub wywożenia z niego produktów z siedmiu grup, które nie spełniają wymogów legalności i zrównoważonego rozwoju. W praktyce oznacza to, że firmy będą zobowiązane dochować należytej staranności, aby zapewnić, że pozyskiwane przez nie produkty – takie jak olej palmowy, soja, kakao, kawa, bydło i kauczuk, a przede wszystkim drewno i wyroby zawierające jego składniki, m.in. płyta, sklejka, tektura, makulatura czy papier – są legalne i nie są powiązane z obszarami, które zostały wylesione lub zdegradowane (po 31 grudnia 2020 roku).
Jeśli firma produkuje lub handluje takimi produktami, będzie zobowiązana dostarczyć dowody na to, że jej łańcuch dostaw jest zgodny z wymogami EUDR.
Według szacunków rządu w Polsce to rozporządzenie może objąć nawet 120 tys. firm, które będą musiały m.in. wskazać dokładne współrzędne geograficzne działki, z której pochodzi produkt, a także wykazać, że został on wytworzony zgodnie z prawem kraju pochodzenia. Dodatkowe obowiązki obejmują również dochowanie należytej staranności, m.in. w kontekście oceny i łagodzenia ryzyka związanego z wylesianiem.
– W niektórych krajach i regionach świata wciąż mamy problem z wylesianiem, degradacją systemów leśnych i nieodpowiedzialnym zarządzaniem zasobami. Dlatego dla przedsiębiorstw ważne jest, aby współpracować z firmami, które reprezentują zrównoważone podejście do gospodarki leśnej – mówi Michał Zawistowski, dyrektor zarządzający DS Smith Polska. – Przedsiębiorstwa działające w sposób odpowiedzialny i zrównoważony wprowadzają lepsze praktyki zaopatrzenia do łańcuchów dostaw, zapobiegając tym samym degradacji naturalnych ekosystemów leśnych.
Jak wskazuje, branża przetwórstwa papieru i tektury korzysta głównie z surowca pochodzącego z recyklingu. Przytacza dane Europejskiej Federacji Producentów Tektury Falistej, zgodnie z którymi ponad 80 proc. papieru i opakowań tekturowych w Europie jest poddawanych recyklingowi, a proces ich produkcji jest z założenia zgodny z zasadami gospodarki obiegu zamkniętego.
– Certyfikacja gospodarki leśnej pomaga chronić lasy i ludzi z nimi związanych – podkreśla Michał Kotarski. – Dzięki certyfikacji zarządca lasu zyskuje potwierdzenie przez niezależną stronę trzecią, że pozyskuje drewno z poszanowaniem środowiska, a także praw pracowniczych czy praw lokalnej społeczności. Zwiększa też transparentność praktyk leśnych, bo raporty z audytów FSC są dostępne publicznie, a w takim audycie każdy może wziąć udział. Dzięki temu my, konsumenci, kupując produkt certyfikowany FSC, możemy mieć pewność, że przyczyniamy się do ochrony lasów i osób z nimi związanych.
Forest Stewardship Council wskazuje, że chociaż systemy certyfikacji mogą pomóc w spełnieniu nowych wymogów rozporządzenia EUDR, to nie zwalniają automatycznie przedsiębiorstw z wynikających z niego obowiązków.
– Przygotowanie do realizowania strategii EUDR zaczęliśmy już ponad dwa lata temu, kiedy w ramach DS Smith powstała grupa robocza dedykowana tematom związanym z wylesianiem – podkreśla Michał Zawistowski. – W ramach tej dyrektywy istotne dla naszej firmy i producentów tektury falistej jest pozyskiwanie w stu procentach papieru z recyklingu lub papieru pochodzącego z certyfikowanych źródeł. Równocześnie zagwarantowanie w stu procentach, że uprawy leśne należące do DS Smith są prowadzone zgodnie z założeniami zrównoważonego rozwoju oraz zapewnienie, że wszystkie produkty opakowaniowe mają certyfikację FSC.
ŹRÓDŁO: Newseria