„Ponad 75 proc. Ochotniczych Straży Pożarnych angażuje się w lokalne działania kulturalne” – czytamy w raporcie Stowarzyszenia Klon/Jawor. Oprócz swojej statutowej działalności, strażacy prowadzą zróżnicowaną kulturalną aktywność, która wzbogaca życie społeczności lokalnych.
Z badań wynika, iż 59 proc. OSP podtrzymuje regionalne zwyczaje i tradycje, poprzez prowadzenie izb tradycji lub kronik. Niemal co czwarta jednostka opiekuje się zabytkami, miejscami kultu i pamięci, kościołami.
Ponadto 20 proc. ankietowanych brygad angażuje się w działalność edukacyjną. Prowadzą biblioteki, świetlice, pracownie komputerowe bądź organizują zajęcia dodatkowe dla dzieci i młodzieży. Natomiast 8 proc. OSP posiada orkiestrę lub zespół artystyczny (taneczny, teatralny, folklorystyczny, wokalny).
Badacze podkreślają, że 43 proc. OSP prowadzi działania na rzecz ochrony środowiska, a 27 proc. jednostek ma pod swoją opieką drużynę sportową. Co istotne kobiety nie są wyłączone z działalności OSP, 22 proc. brygad patronuje kobiecej drużynie pożarniczej.
W raporcie zaznaczono, że OSP pełnią istotną funkcję wychowawczą. Często oferują młodzieży przestrzeń, w której mogą zdobywać nowe umiejętności i wspólnie spędzać czas. 93 proc. z nich posiada remizę, które dają młodym ludziom możliwość i miejsce do rozwoju.
Gminy mają obowiązek finansowania OSP, będąc ich głównym źródłem utrzymania w zakresie działalności ratowniczej. Jednak jako stowarzyszenia OSP mają możliwość ubiegać się o środki przeznaczone dla organizacji pozarządowych. Pieniądze pochodzące z gminy muszą być przeznaczone na zadania związane z ratownictwem. Z kolei działalność w kulturalna nie może być finansowana ze środków otrzymywanych z samorządów.
Raport stwierdza, że działania OSP w obszarze kultury są finansowane najczęściej ze składek członkowskich, zysków z działalności gospodarczej lub majątku. Niemal 65 proc. jednostek finansuje działalność kulturalną ze środków pozyskanych z JST, przeznaczonych specjalnie na ten cel. Ponadto 27 proc. OSP pozyskuje fundusze od sponsorów. Natomiast jedynie 10 proc. z nich sięga po środki unijne i rządowe.
W Polsce funkcjonuje około 16 tys. Ochotniczych Straży Pożarnych, które zrzeszają 700 tys. Polaków. Głównym zadaniem OSP jest ratownictwo w zakresie lokalnym.
mm/Serwis Samorządowy PAP
