Małe gminy nie chcą się ze sobą łączyć nie przez skomplikowane procedury, ale dlatego, że nie są tym zainteresowane – wynika z odpowiedzi wiceszefa MSWiA Pawła Szefernakera na poselską interpelację.
„Obowiązujące regulacje prawne nie stanowią bariery do przeprowadzania procedur łączenia się jednostek gminnych. Natomiast niedokonywanie tego typu zmian w podziale terytorialnym państwa stopnia gminnego wynika z braku inicjatywy samorządów w tym obszarze” – czytamy w odpowiedzi wiceministra Pawła Szefernakera na interpelację posła Kazimierza Matusznego (PiS).
Parlamentarzysta zwrócił uwagę, że istnieje wiele gmin, które ze względu na małą liczbę mieszkańców lub małe terytorium, mają poważne trudności z podołaniem wszystkim powierzonym im zadaniom publicznym. Jednocześnie zaznaczył, że obowiązujące procedury łączenia gmin są na tyle skomplikowane, że próby rozwiązania omawianego problemu przez połączenie gmin są podejmowane sporadycznie.
Dlatego poseł zapytał MSWiA czy w tym obszarze przewiduje uproszczenie procedur.
W odpowiedzi wiceminister wyjaśnił, że w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym uregulowano wiele zagadnień, które mają za zadanie usprawnić proces łączenia gmin. Szefernaker wskazał m.in. art. 4ea ustawy, zgodnie z którym gmina powstała w wyniku połączenia gmin wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki połączonych gmin, w tym prawa i obowiązki wynikające z zezwoleń, koncesji oraz innych aktów administracyjnych.
Jednocześnie organy takiej gminy stają się organami właściwymi lub stronami wszczętych i niezakończonych postępowań administracyjnych i sądowych. Dodatkowo wszystkie akty prawa miejscowego ustanowione przez organy gmin przed połączeniem gmin stają się aktami prawa miejscowego gminy powstałej w wyniku połączenia gmin, obowiązującymi na obszarze działania organów, które je ustanowiły, do dnia wejścia w życie nowych aktów prawa miejscowego ustanowionych przez organ gminy powstałej w wyniku połączenia gmin, jednak nie dłużej niż przez okres 3 lat od dnia połączenia.
Dodatkowe usprawnienia zawarto w ustawie o dochodach JST. Zgodnie z nimi gmina powstał w wyniku połączenia dwóch lub więcej gmin, w drodze zgodnych uchwał, wskaźnik udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, określony w art. 4 ust. 2 ustawy dochodach jst, w okresie 5 lat, począwszy od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym podjęto decyzję o połączeniu, jest zwiększony o pięć punktów procentowych.
Zdaniem Szefernakera zachętą do dobrowolnego łączenia się gmin jest też atrakcyjna oferta finansowa, która przewiduje, że łączące się gminy o niższych dochodach mogą liczyć na większe wsparcie.
